Küresel ısınma ve küresel iklim değişimi süreci, şimdiye kadar gerçekleşmiş
ve gerçekleşmekte olan ekolojik afetlerin en tehlikelisi olarak kabul
edilmektedir. Bu olayın önüne geçmek için gereken önlemlerin bugün alınması
halinde bile, doğacak zararların önüne geçilemeyeceği hususunda bilim
insanlarının fikir birliğine varmış olmaları, bu olaya ait potansiyel
tehlikelerin ne kadar büyük olduğunu ortaya koymaktadır. Bu konuda yıllarca
çalışmış bilim insanları ve uzmanların kanaat ve düşünceleri şöyle ifade
edilmektedir: Küresel ısınmaya neden olan sera gazları salınımı hemen durdurulsa
bile gezegenimiz on yıllarca ısınmaya devam edecek ve bu ısınmanın etkileri 50 –
100 yıl boyunca sürecektir. İngiltere’deki Uluslar Arası İklim Konferansı’na
sunulan raporda, geri dönülmez noktaya yaklaşan küresel ısınmada meydana gelecek
1-3?C’lik sıcaklık artışlarının gelecek 100 yıl içinde yapacağı etkiler şöyle
sıralanmaktadır... (2005 Şubat – Dış Basın)
* 2025 yılına kadar Avustralya ve Güney Afrika Tropikal Ormanları yok olacak.
Akdeniz bölgesinde orman yangınları artacak, besin üretimi ve su kaynakları
azalacaktır.
* 2050’de Avustralya’daki mercan resifleri yok olacak. Alpler’deki bitki ve
hayvan türleri azalacak, Çin’in büyük ormanları hızla ölecek, suların
yükselmesiyle verimsiz ve kurak hale gelen topraklardan göçedecek insan sayısı
150 milyona ulaşacak.
* 2070’te Kuzey Buz Denizi tüm canlıları ile yok olacak, Amazon Ormanları’nda
zarar geri dönülemez noktaya ulaşacak, 5.5 milyar insan gıda sıkıntısı
çekecek.
Bu afetler dizisi, aşağıda belirtilen gerçeklere dayalıdır (Flavin and Dunn
1998)...
1) İnsan aktivitesinden kaynaklanan ve atmosferde biriken en önemli sera
gazlarından karbondioksit, fosil yakıt kullanımı ile artmış ve gittikçe artmaya
devam etmektedir.
2) Bir karbondioksit molekülünün atmosferdeki ömrü 50 – 100 yıl olarak tahmin
edilmektedir.
3) Küresel Karbon yayılımı 1996 yılında 6.2 milyar ton ile rekor düzeye
çıkmıştı. Bu miktar 1950 yılına ait CO2 yayılımının yaklaşık 4 katıdır.
4) Sanayileşmiş ülkeler, 1950 yılından bu yana atmosferde biriken karbon
salınımının % 76’sından sorumludur. Ulaşım sektörünün hızlı gelişim göstermesi,
bu konuda büyük bir paya sahiptir. Çünkü 1950 yılında 50 milyon olan motorlu
araç sayısı, günümüzde 500 milyonun üzerine çıkmıştır. Aynı gelişim ülkemiz
içinde geçerlidir.
5) Gelişmekte olan ülkelerde de elektrikli ev aletleri kullanımı artmış,
motorlu ve diğer teknik araç sayısı gittikçe çoğalmış ve bu yolla da karbon
yayılımı katlanarak büyümüştür.
6) Kyoto protokolünü hazırlayan bilim insanları, şimdiye kadar yapmış
oldukları araştırmalara dayanarak üç temel ilke üzerinde durmuşlar ve bu
ilkelerin benimsenerek uygulamaya konması için büyük çaba harcamışlardır.
Küresel ısınmayı ve buna bağlı olarak küresel iklim değişimini bir dereceye
kadar engelleyebilecek strateji olarak kabul ettikleri bu üç temel ilkeyi şu
şekilde belirlemişlerdir:
* Bütün dünya için yaklaşık 200 milyar dolar tutarındaki geleneksel enerji
üretim kaynaklarını destekleme fonu azaltılmalı, karbon vergisi fonları, temiz
enerji üretimi için harcanmalıdır.
* Enerji kullanımında verimlilik ve tasarruf önlemleri alınmalı ve
yaygınlaştırılmalı.
* Temiz enerji kaynakları bulunması ve kullanılmasını destekleyecek önlemler
alınmalıdır. Örneğin güneş, rüzgar, hatta deniz dalgaları enerjisinden
yararlanılmalıdır. Bu hususta Japonya’nın “Güneş Enerjisi Damlar Projesi” örnek
olarak verilebilir. Kyoto protokolünün uygulanması ile bu üç temel ilkeye
dayanan sera gazları salınımı önemli ölçüde azalacaktır. Onun için bu protokol
tüm insanlığın umut kaynağı olmuştur. Rusya’nın bu protokole 2004 yılında taraf
olmasıyla, küresel ısınmaya karşı alınabilecek önlemlerin önündeki engellerin
kalkması nedeniyle, 2004 yılına bu potansiyel tehlike için dönüm noktası olarak
bakılmaktaydı. Kyoto protokolünün yürürlüğe girmesiyle insanlık küresel ısınma
sonucunda meydana gelebilecek ekolojik afetlerin bir dereceye kadar
azaltılabileceğini ümit etmektedir. Ancak alınan önlemlerin olumlu etkisi çok
uzun yıllar sonra ortaya çıkabilecektir. Ayrıca dünya üzerindeki bütün ülkelerin
kendine düşen sorumluluk ve yaptırımları ne dereceye kadar yerine getireceğini
de zaman gösterecektir. Çünkü hükümetler, Kyoto Protokolünde taahhüt ettikleri
yükümlülükleri yerine getirmekte, bazı sosyal engeller (çarpık kentleşme,
toplumun yaşam düzeyini sürekli olarak yükseltme eğilimi, çevre tahribinin bir
türlü önlenememesi, ekonomik kâr ve yarar hırsının ağır basması vb.) nedeniyle
zorlanmaktadır. Bazı bilim insanları buna ek olarak, ABD’nin bu protokolü
imzalamamasının, başarı umutlarını azalttığını ifade etmektedirler. Bu
umutsuzluklarını “Küresel ısınma sorununun çözümü için birçok jenerasyonların
çalışması gerekecektir.” şeklinde dile getirmektedirler. Çözüm içinde şu anahtar
bilgileri vermektedirler: “Sorunun çözümü için sadece bir tane sihirli değnek
yoktur. Çok yönlü politik önlem ve yaklaşımlar bu sorunun çözümü için
uygulanacak en doğru yoldur.” Bu yolda başarılı olabilmek için aşağıda açıklanan
gerçeklerin hiçbir zaman gözden uzak tutulmaması gerektiğini
vurgulamaktadırlar.
* Küresel ısınma ve iklim değişikliği olayını artık geri çevirme olanağı
yoktur. Yapılabilecek tek şey, değişim hızını kesip ekstrem derecede zararlı
etkilerden kurtulmak olacaktır.
* Küresel ısınma olayının en tehlikeli yanı, bunun hızlı ilerleyen bir trene
benzemesidir. Frene ne kadar çabuk basarsanız basın, treni hemen
durduramazsınız. Ne kadar geç basarsanız o kadar çok yol alır.
* Gerekli önlemleri almada ve isteksiz davranışlarda, her ne kadar ekonomik
düşünce ve çıkarlar rol oynamakta ise de, bu tutum ve davranışların esas nedeni
şudur; İnsanların olayları kavrayabilmesi için mevcut bilgi düzeyleri ve
yeteneklerinin, ekolojik afetlerin gelişme hızının çok gerisinde kalmasıdır.
Bunun da temelinde şu gerçek yatmaktadır: Tüm canlılar için son derece tehlikeli
sorunlar, farkına varılması genellikle en güç olan sorunlardır. Bütün güçlüklere
ve olumsuz tutum ve davranışlara karşın, insanoğlunun geliştirdiği teknoloji ile
yarattığı bu potansiyel ekolojik tehlikeleri, yine kendi yaratacağı teknolojisi
ile önleyebileceğine olan inancımızı koruyarak, bu konuda beliren umut
ışıklarının büyümelerine yardımcı olmak, en doğru yol olarak görünmektedir.
Konu: KURESEL ISINMAAAAAAAAAAAAAAA 
Ptsi Mayıs 19, 2008 9:13 pm
